ریشه واژه لکی «تُنِک» tonek به معنای نازک و نیز آب کم عمق
این واژه در زبان لکی و نیز در گویش لری به صورت «تُنِک» tonek هم به معنی «آب کم عمق» و هم به معنی «نازک، باریک» می باشد.
در زبان هندی باستان «تَنوک» tanuk یعنی «کم، اندک، تنک» آمده است.
در زبان روسی «تونکی» TOнkий یعنی «کم،اندک» است.
نام شهر «تنکابن» (در شمال ایران) از همین واژه گرفته شده است :
پسوند بُن که در زبان مازندرانی به معنی پایینِ می‌باشد و در اسامی مکان‌های زیادی در شمال کشور وجود دارد. در نتیجه تنکابن به معنی «پای» یا «زیر تنکا» می‌باشد.
درمورد وجه تسمیه تنکابن نظریهٔ دیگری نیزبیان شده، تنکابن یا تنک آب بن یعنی جائی که جلگه ساحلی دریای کاسپین تنک می‌شود. «تنک» به زبان مازندرانی به معنی «اندک و کم» است. آن قسمت از ساحل دریا که اندک از بن کوه فاصله دارد به عبارت دیگر آن قسمت از ساحل دریا که با پهنای کمی از بن آب ظاهر شده‌است تنک آب بن یا تنکابن نامیده شده‌است.
البته دلیل دیگری نیز برای فلسفه این نام بیان می شود که به علت تابستانهای شرجی و طاقت فرسا و همچنین زمستان تقریباً سرد منطقه و شرایط کشاورزی در این آب و هوا از واژه تن کاه به معنی کاهنده جسم وتن برای تعبیر سختی از تن کاه بن به تنکابن درآمده‌است.
در گذشته غالب ذکر نام این منطقه در طول تاریخ قبل از تنکابن، دیلمستان و یا دیلم خاصه بوده است.
ظاهراً نخستین بار در اواخر قرن نهم، مرعشی در تاریخ گیلان و دیلمستان از لفظ تنکابن برای این منطقه نام برده‌است. احتمالاً این نام از نام «قلعة تُنکا» ــ که اولیاءاللّه آملی در ۷۶۴ آن را در تاریخ رویان ضبط کرده ــ گرفته شده‌است. به نوشتة رابینو، تنکابن به معنای «پایین تنکا» است.
ریشه واژه لکی «وا» vâ به معنی باد